سیم بکسل آسانسوری چه ویژگیهایی دارد؟

سیم بکسل آسانسوری یکی از اصلی‌ ترین اجزای سیستم کششی آسانسور است که نقش حیاتی در ایمنی و عملکرد صحیح آن ایفا می‌کند. این سیم‌ ها در واقع کابلهایی فلزی هستند که از چندین رشته سیم نازکتر تشکیل شده‌اند و با ساختاری منظم به هم تابیده شده‌اند. آنچه این سیم‌ها را از سایر کابل‌ها متمایز می‌کند، نوع بافت، انعطاف‌پذیری، مقاومت کششی بالا و طراحی ویژه برای استفاده در آسانسورهای برقی یا هیدرولیکی است.

سیم بکسل آسانسوری به قرقره‌های اصلی در موتور آسانسور متصل می‌شود و در کنار وزنه تعادل، باعث حرکت عمودی کابین در چاه آسانسور می‌گردد. هنگامی که موتور فعال می‌شود، این سیم‌ها یا کشیده شده و یا آزاد می‌شوند و این فرآیند باعث بالا یا پایین رفتن کابین می‌شود.

ساختار و ترکیب سیم بکسل آسانسوری

سیم بکسل‌ها به طور معمول از سه بخش اصلی تشکیل شده‌اند:

1. سیم‌ها (Wires)
2. رشته‌ها (Strands)
3. هسته مرکزی (Core)

سیم ها واحدهای بسیار نازک فلزی هستند که مقاومت و انعطاف پذیری را فراهم می‌کنند. رشته ها از تابیدن چند سیم به یکدیگر ساخته شده که به دور هسته مرکزی تابیده شده اند و این هسته ممکن است فلزی یا کنفی باشد.

در آسانسورها معمولاً از سیم بکسل‌های دارای هسته فولادی (IWRC) استفاده می‌شود که قدرت و دوام بالاتری دارند. متداول‌ترین نوع بافت مورد استفاده در آسانسورها، بافت ۸×۱۹ یا ۸×۲۵ است که به معنای ۸ رشته با ۱۹ یا ۲۵ سیم در هر رشته می‌باشد. این نوع ساختار باعث می‌شود سیم بکسل، نرمی و مقاومت مناسبی برای حرکت‌های مداوم و روان آسانسور داشته باشد.

جنس و متریال سیم بکسل

سیم بکسل آسانسوری معمولاً از فولاد کربنی با روکش گالوانیزه ساخته می‌شود. این روکش باعث محافظت در برابر زنگ‌زدگی و افزایش عمر مفید سیم می‌شود، به‌خصوص در مناطقی با رطوبت بالا یا محیط‌های صنعتی. برخی مدل‌های خاص از فولاد ضد زنگ نیز برای شرایط خاص استفاده می‌شوند.

ویژگی‌های مهم سیم بکسل آسانسوری

۱.  مقاومت کششی بسیار بالا

این نوع سیم بکسل باید توانایی تحمل وزن کابین، مسافران و بار را داشته باشد. به همین دلیل، از فولادهای کربنی با مقاومت کششی بالا ساخته می‌شود. این مقاومت باعث می‌شود در هنگام توقف ناگهانی یا بار بیش از حد، سیم دچار پارگی یا کشیدگی بیش از اندازه نشود.

2 . انعطاف ‌پذیری مناسب

در مسیر حرکت آسانسور، سیم بکسل باید بارها از روی قرقره‌ها عبور کند. انعطاف‌پذیری مناسب باعث می‌شود که این عبور نرم، بدون لرزش و سایش غیرعادی صورت بگیرد. معمولاً نوع بافت و قطر رشته‌ها به‌گونه ‌ای انتخاب می‌شود که انعطاف لازم را فراهم کند.

۳.   طول عمر بالا و استهلاک پایین

سیم بکسل آسانسوری به گونه‌ای طراحی می‌شود که در برابر خستگی فلز، سایش و شکستگی تدریجی مقاوم باشد. انتخاب هسته مناسب، روغن‌کاری منظم و کیفیت مواد اولیه، از عوامل تأثیرگذار در طول عمر این کابل ‌ها هستند.

۴.  روکش گالوانیزه یا ضدزنگ

بسیاری از سیم بکسل‌های آسانسوری با روکش گالوانیزه عرضه می‌شوند که در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی مقاومت دارند. در آسانسورهایی که در مناطق مرطوب یا دارای بخار قرار دارند، این ویژگی اهمیت زیادی پیدا می‌کند.

۵.  بافت استاندارد و دقیق

بافت سیم بکسل باید با الگوهای مشخص (مثل ۸×۱۹ یا ۸×۲۵) تولید شود. این الگوها به معنای تعداد رشته‌ها و سیم‌های درون هر رشته هستند. ساختار بافت تأثیر مستقیمی بر انعطاف‌ پذیری، قدرت و نرمی حرکت کابل دارد.

۶ .  هسته مقاوم و هماهنگ با نیاز آسانسور

هسته‌ی مرکزی سیم بکسل می‌تواند فولادی (IWRC) یا الیافی باشد. هسته فولادی قدرت و دوام بیشتری دارد و معمولاً در آسانسورهای مدرن استفاده می‌شود. انتخاب نوع هسته بسته به نوع کاربری، وزن کابین و سرعت آسانسور انجام می‌شود.

۷.  ایمنی ذاتی بالا

یکی از ویژگی‌های مهم سیم بکسل آسانسوری این است که حتی در صورت پارگی برخی از رشته‌ها، رشته‌های باقی‌مانده بتوانند به‌طور موقت وزن کابین را تحمل کرده و فرصت توقف ایمن را فراهم کنند. این ویژگی با استانداردهای بین‌المللی کنترل می‌شود.

۸.  سازگاری با قرقره‌ها و درایوها

سیم بکسل باید کاملاً با شیار و اندازه قرقره‌هایی که بر روی موتور و چرخ‌های هدایت نصب شده اند، هماهنگ باشد. در غیر این صورت، سایش غیرطبیعی، صدای ناهنجار و خرابی زودهنگام پیش خواهد آمد.

۹.  سهولت در بازرسی و نگهداری

سیم بکسل‌های استاندارد آسانسوری به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که بازدید چشمی، اندازه‌گیری قطر، و بررسی سایش به‌راحتی انجام شود. این ویژگی در برنامه‌های تعمیر و نگهداری آسانسور بسیار مهم است.

۱۰.  تحمل در برابر تغییرات دمایی

سیم بکسل آسانسوری باید در شرایط دمایی مختلف (سرد، گرم، مرطوب، خشک) عملکرد یکنواختی داشته باشد. آلیاژهای استفاده شده در آن باید تغییر شکل ندهند و در اثر گرما یا سرما، کشیده یا شل نشوند.

 

برای انتخاب صحیح سیم بکسل آسانسوری، باید به چند نکته کلیدی توجه شود:

• ظرفیت وزنی آسانسور
• سرعت حرکت کابین
• تعداد و نوع قرقره‌ها
• ارتفاع چاه آسانسور

علاوه بر این، نصب سیم بکسل باید توسط تکنسین‌ های مجرب انجام گیرد، چرا که هرگونه انحراف در زاویه نصب یا کشش غیراستاندارد، می‌تواند باعث سایش، پارگی زودرس یا خرابی موتور شود.

نگهداری و بازرسی دوره‌ای

یکی از عوامل مهم در افزایش طول عمر سیم بکسل آسانسور، نگهداری و بازرسی منظم آن است. توصیه می‌شودکه هر ماه یا حداقل هر سه ماه یک‌بار، وضعیت ظاهری سیم بکسل، میزان سایش، زنگ‌زدگی، رشته‌های پاره شده یا تغییر شکل آن بررسی شود. در صورت مشاهده هرگونه آسیب یا کاهش قطر بیش از حد مجاز، سیم باید فوراً تعویض شود.

 

سیم بکسل‌های معمولی که در جرثقیل‌ها یا صنایع سنگین استفاده می‌شوند، معمولاً برای کشش افقی یا زاویه ‌دار طراحی شده‌اند، در حالی که سیم بکسل آسانسوری مخصوص حرکت عمودی و پیوسته است. همچنین، میزان انعطاف‌پذیری و الگوی بافت آن‌ها متناسب با شرایط آسانسور انتخاب می‌شود، تا علاوه بر عملکرد روان، ایمنی و ثبات آن تضمین شود.

 

نتیجه‌گیری

به طور کلی، سیم بکسل آسانسوری به عنوان شاهرگ اصلی سیستم حرکت کابین آسانسور شناخته می‌شود. انتخاب درست، نصب اصولی و بازرسی منظم آن می‌تواند از بروز بسیاری از خطرات جلوگیری کرده و عمر مفید تجهیزات آسانسور را افزایش دهد. در نتیجه، این جزء حیاتی باید با دقت و دانش فنی انتخاب و نگهداری شود تا آسایش و امنیت ساکنین ساختمان تضمین گردد.